نحوه مصرف زیره

زیره دانه‌ای معطر است که در آشپزی و همچنین علم پزشکی مورد استفاده قرار می‌گیرد و در دو نوع زیره سبز (Cuminum cyminum) و زیره سیاه (Carum carvi) کشت می‌شود. زیره سیاه را با عنوان زیره ایرانی نیز می‌شناسند. زیره یک ادویه محبوب است که در آشپزی غذاهای سراسر دنیا مورد استفاده قرار می‌گیرد. این گیاه عضو خانواده جعفری (Apiaceae) است و بذرهایی را تولید می‌کند که به صورت پودر یا به صورت کامل مصرف می‌شوند. زیره قرن‌ها است که به عنوان یک ماده معطر کننده و همچنین نگهدارنده مورد استفاده قرار گرفته است. زیره دارای طعم گرم و خاکی است و عطر کمی شیرین و تلخ دارد. اضافه کردن آن به یک مایع یا روغن گرم باعث می‌شود تا عطر و طعم آن داخل ظرف پراکنده شوند.
این ماده در بسیاری از ترکیبات ادویه مانند پودر کاری از عناصر رایج است. زیره در بسیاری از فرهنگ‌های غذایی به ویژه غذاهای مکزیکی، هندی، آفریقایی و آسیایی یک ادویه اصلی محسوب می‌شود. گذشته از این، زیره برای چندین سال در بسیاری از نقاط جهان از جمله جنوب شرقی آسیا و ایران نقش دارویی داشته است.

محققین معتقدند زیره برای بدن بسیار خاصیت دارد و حتی می‌تواند باعث کاهش وزن شود. زیره این قابلیت را دارد که متابولیسم شما را افزایش دهد، سطح کلسترول خون را پایین بیاورد و به کاهش قندخون شما نیز کمک می‌کند. مطالعات تأیید می‌کنند كه مصرف زیره می‌تواند برای برخی از افراد كه سعی در كاهش وزن دارند مؤثر باشد. در حالی که هیچ تضمینی وجود ندارد که مصرف زیره، کاهش وزن شما را تضمین کند، اما خواص بی‌نظیر آن و سایر مزایای سلامتی که دارد، باعث می‌شود برای اکثر افراد ارزش امتحان کردن را داشته باشد.
در حالی که زیره ممکن است به شما در کاهش وزن کمک کند، محدودیت‌های واقع بینانه‌ای در مورد وزن شما در استفاده از آن وجود دارد. زیره نمی‌تواند یک ناحیه از بدن مانند معده شما را هدف قرار دهد تا چربی را منفجر کند. اگرچه باعث بهبود یا کم شدن التهاب می‌شود که در نتیجه ناحیه میانی بدن شما را لاغرتر نشان می‌دهد و باید بدانید که زیره نمی‌تواند به طور مستقیم چربی را از بین ببرد و تنها متابولیسم شما را افزایش می‌دهد.

می‌توانید از روش‌های مختلفی برای مصرف زیره استفاده کنید:

شما می‌توانید دمنوش زیره خود را با اضافه کردن دو قاشق چای خوری دانه زیره در 1.5 لیوان آب جوش تهیه کنید. پس از دم کشیدن بهتر است دانه‌ها را از نوشیدنی خود تخلیه کرده و عصاره سالم زیره را بنوشید. دمنوش زیره علاوه بر تقویت هیدراتاسیون بدن، می‌تواند متابولیسم شما را شروع کرده و به تعادل قند خون کمک کند. افراد برای رسیدن به بهترین نتیجه در استفاده از دمنوش زیره برای لاغری، دو بار در روز آن را با معده خالی می‌نوشند.
 

1- مقوی معده: دمنوش به خلاص شدن از اسیدیته و نفخ کمک می‌کند و سوء هاضمه را تسکین می‌دهد. به عنوان یک مسکن عمل می‌کند و به ویژه در درمان درد معده و درد شکم مفید است. دمنوش زیره به طور کلی ترشح آنزیم‌های گوارشی را تحریک و روند هضم را تسریع می‌کند، بنابراین به شما در مقابله با مشکلات روده کمک خواهد کرد. 
2- هضم غذا را در دوران بارداری بهبود می‌بخشد: دمنوش زیره هضم را در دوران بارداری بهبود می‌بخشد زیرا به عنوان محرک آنزیم‌هایی که برای هضم کربوهیدرات‌ها و چربی‌ها لازم هستند عمل می‌کند. دانه زیره ادویه جادویی است که گفته می‌شود بسیاری را از مشکلات مرتبط با بارداری تسکین می‌دهد.
3- بهبود شیردهی در دوران بارداری: ترشح شیر از غدد پستانی را تسهیل می‌کند و در نتیجه باعث تسهیل شیردهی در زنان باردار می‌شود. دمنوش زیره همچنین منبع غنی از آهن است و به بازگردانی قوا پس از زایمان کمک می‌کند. یک لیوان دمنوش زیره می‌تواند در سلامتی کودک و مادر تاثیرگزار باشد.
4- سیستم ایمنی را تقویت می‌کند: دمنوش زیره منبع عالی آهن و فیبر غذایی است. نوشیدن آن برای حفظ عملکرد طبیعی سیستم ایمنی بدن ضروری است.
5- دیابت را معالجه می‌کند: دمنوش زیره برای بیماران مبتلا به دیابت مفید است. شما می‌توانید آن را با معده خالی بنوشید تا قند خون خود را کاهش دهید. دانه زیره تولید انسولین در بدن را تحریک می‌کند، این به شما در کنترل سطح قند خون کمک خواهد کرد.

برای بهره‌مندی از خواص بیشتر دمنوش خود می‌توانید آن را با دیگر مواد ترکیب کنید. به عنوان مثال ترکیب دمنوش زیره و دارچین، دمنوش زیره و رازیانه، دمنوش زیره و چای سبز و همچنین ترکیب دمنوش زیره با لیمو می‌تواند علاوه بر افزایش طعم و عطر دمنوش شما به خواص بیشمار آن نیز بیافزاید. بنابراین می‌توانید این دمنوش پرخاصیت را بسته به ذوق و سلیقه خودتان با مواد دیگری ترکیب کنید.

شما می‌توانید مکمل‌های زیره را که حاوی دانه زیره یا روغن آن است را از فروشگاه‌های معتبر خریداری کنید. این مکمل‌ها را یک بار در روز یا طبق دستورالعمل نوشته شده روی بسته آن مصرف کنید. مکمل‌های زیره می‌توانند به ثبات قند خون کمک کنند.

زیره یک ماده رایج در بسیاری از غذاهای خوش طعم از سراسر جهان است. این عطر و طعم گرمی بخش، به خصوص در سوپ‌ها، خورشت‌ها و دیگر خوراک‌های خوشمزه کاربرد دارد. افراد همچنین می‌توانند از این ادویه برای چاشنی سبزیجات یا گوشت‌ها قبل از سرخ کردن استفاده کنند. شما به راحتی می‌توانید مصرف زیره در رژیم غذایی خود اضافه کنید. پودر فلفل و دانه‌های زیره همه دارای آنتی اکسیدان و تقویت کننده سوخت و ساز بدن هستند. استفاده از زیره به عنوان ادویه یا چاشنی برنج، حبوبات و سبزیجات پخته شده روش خوبی برای تجربه فواید آن است.

در این مطالعه که شامل زنان دارای اضافه وزن و چاق نیز بود، مشخص شد که مصرف 3 گرم پودر زیره در روز باعث پایین آمدن کلسترول "بد"، کاهش لیپوپروتئین با چگالی کم و تری گلیسیرید می‌شود. کسانی که پودر زیره را مصرف می‌کردند دارای سطوح بالاتر لیپوپروتئین با چگالی بالا یا کلسترول "خوب" بودند.

یک مطالعه در سال 2017 در بزرگسالان مبتلا به دیابت نوع 2 به بررسی تأثیر عرق زیره بر میزان قند خون پرداخت. شرکت کنندگان در این مطالعه روزانه 100 میلی گرم عرق زیره دریافت کردند. بعد از گذشت 8 هفته، این گروه با میزان قابل توجهی کاهش قند خون، انسولین و سطح هموگلوبین A1c داشتند.

یک مطالعه در سال 2013، به بررسی تأثیر مصرف عرق زیره بر علائم سندرم روده تحریک پذیر (IBS) پرداخت. بعد از گذشت 4 هفته، شرکت کنندگان در این مطالعه پیشرفت‌هایی را در بسیاری از علائم از جمله کاهش درد معده و نفخ مشاهده کردند. در پایان مطالعه، افراد مبتلا به IBS که عمدتاً یبوست را تجربه کرده بودند، حرکات روده‌ای مکرر داشتند. افرادی که عمدتاً اسهال را تجربه کرده بودند، حرکات روده‌ای کمتری داشتند.

زیره می‌تواند در کمک به بدن در مقابله با استرس نقش داشته باشد. یک مطالعه در موش آزمایشگاهی به بررسی اثر عصاره زیره بر علائم استرس پرداخت. هنگامی که حیوانات قبل از یک فعالیت استرس زا عصاره زیره را دریافت کردند، بدن آنها نسبت به زمانی که عصاره را دریافت نکردند، استرس بسیار کمتری داشتند. زیره ممکن است با کار به عنوان یک آنتی اکسیدان به مبارزه با اثرات استرس کمک کند. زیره با عمکرد خود به عنوان یک آنتی اکسیدان به مبارزه با اثرات استرس کمک می‌کند. جالب است بدانید همین محققان دریافتند که زیره یک آنتی اکسیدان مؤثرتر از ویتامین C محسوب می‌شود.

دانشمندان طبق مطالعه‌ای که بر روی گروهی از افراد صورت گرفت دریافتند که با مصرف زیره قدرت فراخوانی اطلاعات و خاطرات در این افراد بیشتر و بهتر خواهد بود. 

زیره تنها به عنوان یک ماده کاهش وزن شناخته شده نیست. به عنوان مثال، علاوه بر مزایای سلامتی ذکر شده در بالا، تحقیقات نشان داده‌اند که زیره ممکن است سیستم ایمنی بدن را تقویت کرده و به مبارزه با انواع خاصی از عفونت‌های باکتریایی و قارچی کمک کند. این ماده همچنین مزایای دیگری را ارائه می‌دهد:
•    بسیار غنی از آهن است، ماده معدنی که بسیاری از افراد به اندازه کافی در رژیم غذایی خود دریافت نمی‌کنند.
•    می‌تواند باعث افزایش نسبت کلسترول HDL (خوب) به LDL (بد) شود.
•    به دلیل خاصیت ضدمیکروبی و آنتی بیوتیکی که دارد می‌تواند در جلوگیری از ابتلا به مسمومیت غذایی به شما کمک کند.
•    سیستم ایمنی بدن شما را پشتیبانی می‌کند و باعث می‌شود بیشتر اوقات بیمار نشوید.
•    خواص ضد سرطانی دارد.

زیره سیاه از نظر عطر و طعم شبیه به آنیسون یا بادیان رومی است. از دانه‌های آن غالباً در پخت غذا استفاده می‌شود. دانه‌های آن در انواع نان چاودار که یک نان سنتی در انگلیس است وجود دارد. همچنین از زیره سیاه در دسرهای طعم دار، سوپ‌ها، کالباس‌ها، سبزیجات و ... استفاده می‌کنند. آن‌ها گاهی اوقات برای تهیه ترشی نیز استفاده می‌شوند. 
 

برای تست کردن دانه‌های زیره، یک ظرف خشک و کوچک را روی حرارت متوسط قرار دهید و دانه‌ها را به آن اضافه کنید. به مدت 2 تا 3 دقیقه یا تا زمانی که دانه‌ها معطر شوند، بپزید. سپس از روی حرارت برداشته و بگذارید دانه‌ها خنک شوند و به ظروف ادویه خود منتقل کنید.
راه‌های استفاده از زیره سیاه شامل:
اضافه کردن زیره به سالاد سیب زمینی یا سالاد کلم.
اضافه کردن آن به انواع سس‌ها یا سوپ‌ها بر پایه گوجه فرنگی.
مخلوط کردن آن در تهیه پنیر.
استفاده از زیره در پخت انواع کیک، نان، کوکی یا کلوچه‌ها.
اضافه کردن زیره برای طعم دادن به گوشت گاو.
به هر نوع دستورالعمل غذایی که شامل کلم است.

این غذا یکی از محبوب‌ترین غذاهای کرمانی است که به دلیل وجود زیره، بسیار خوش عطر و خوش طعم است و شما می توانید با آماده کردن آن علاوه بر طعم و مزه خوشایند این غذا از خواص بی‌شمار زیره نیز بهره‌مند شوید.

مواد لازم برای تهیه زیره پلو:
برنج:  2 پیمانه
مرغ:  2 تکه
زیره سیاه:  1 و 1/2 قاشق غذا خوری
پیاز:  1 عدد
سیب زمینی: 1 عدد
زردچوبه:  2/1 قاشق چای خوری
روغن جامد: 2 قاشق چای خوری
زعفران دم کرده: 2 قاشق غذا خوری
نمک و فلفل:  به مقدار لازم
کره آب شده:  به مقدار لازم

طرز تهیه زیره پلو
برای اماده کردن این غذا ابتدا برنج را خیس می کنیم به این صورت که ابتدا آن را شسته و با نمک و آب می‌گذارید چند ساعتی بماند. پیازها را درون ظرف ریخته و تفت می‌دهیم و سپس مرغ‌ها را به آن اضافه می کنیم. بعد از تغییر رنگ پیاز و مرغ نوبت به اضافه کردن نمک، فلفل، زردچوبه، کمی زعفران و در نهایت نصف پیمانه آب می رسد. بگذارید مرغ ها با همان آب کاملا پخته شود.
در ظرف دیگری آب ریخته و اجازه دهید جوش بیاید. آب برنج را خالی کرده و سپس آنها را به درون ظرف آب در حال جوش بریزید. آن را به آرامی هم بزنید و بعد از جوش آمدن کف آن را بگیرید. برنج را آبکش کرده و برای دم کردن آنها را با زیره مخلوط کنید و اجازه دهید به مدت 40 دقیقه بر روی حرارت کم دم بکشد. بعد از آماده شدن آن را با برنج زعفرانی تزئین کنید و با خوراک مرغی که از قبل آماده کردید نوش جان کنید.

زیره جوش یا در اصطلاح جوش جوش یکی از غذاهای سنتی و محبوب استان مرکزی است که طرفداران خود را دارد و از خواص بی‌شماری نیز برخوردار است.
زیره: 1 قاشق مرباخوری
آرد: 2 پیمانه
زعفران آب کرده: به مقدار لازم
روغن جامد یا حیوانی: 1 پیمانه
شکر: 1 پیمانه

طرز تهیه زیره جوش
در ابتدا باید آرد را از قبل به خوبی الک کنید تا اگر گوله‌ای در آن وجود داشت جدا شود. ظرفی را روی حرارت بگذارید و آرد را به آرامی به آن اضافه کنید و تفت دهید. زعفران و روغن را پس ترد شدن آرد به آن اضافه کنید. در این مرحله شکر را به مواد اضافه کنید و در نهایت باید زیره داخل ترکیب بریزید زیرا زیره نباید زیاد تفت بخورد. غذای شما آمده است و می توانید آن را نوش جان کنید.

در حال حاضر، لذت بردن از زیره در وعده‌های غذایی و نه تنها به عنوان یک ادویه خوش طعم، بلکه به عنوان یک مکمل دارویی بسیار سالم است. زیره در بیشتر فروشگاه‌های مواد غذایی به راحتی یافت می‌شود. با این وجود، یافتن بذر زیره دشوارتر است. بذرها (که از نزدیک به دانه‌های خاردار شباهت دارند) ممکن است در بازارهای فروش محصولات کشاورزی یافت شوند. 
دانه زیره را در فضای خنک، تاریک و خشک مانند کمد یا کابینت که از اجاق گاز دور باشد، نگهداری کنید. زیره باید حداقل حدود شش ماه و به طور معمول تا یک سال تازه بماند.

آشپزی و خوردن غذاهای دارای زیره احتمالاً برای بیشتر افراد بی خطر است. با این وجود برخی از افراد ممکن است به زیره آلرژی داشته باشند، در این صورت باید از مصرف آن جلوگیری کنند. محققانی که در رابطه با زیره تحقیق می‌کنند، خاطر نشان کردند که این ادویه به طور کلی قابل تحمل است و طبق آزمایشات صورت گرفته بر روی افرادی که این ادویه را مصرف می‌کنند، معمولاً حتی در صورت استفاده طولانی مدت با عوارض جانبی مواجه نمی‌شوند. با این حال، دانشمندان در مطالعه سال 2018 هشدار داده‌اند که مصرف مزمن زیره می‌تواند عوارض جانبی از جمله افزایش خطر خونریزی، عوارض تنفسی و درماتیت داشته باشد. زنان باردار و شیرده و همچنین بیماران مبتلا به بیماری‌های تنفسی یا در صورت وجود زخم باید احتیاط کنند. همچنین ممکن است با برخی از داروها مانند آنتی بیوتیک ها، ضدعفونی کننده‌ها، داروهای ضددیابتی و ضدالتهابی تداخل داشته باشد، بنابراین باید در رابطه با مصرف آن با پزشک مشورت کنید. 
سخن پایانی ...
زیره یک ادویه رایج با فواید استثنایی برای سلامتی شما است. نه تنها نشان داده شده است که به کاهش وزن کمک می‌کند، بلکه می‌تواند التهاب را کاهش دهد. به خاطر داشته باشید که زیره ماده‌ای معجزه آسا نیست. شما هنوز هم باید متعهد باشید که کالری را کاهش دهید و مرتباً ورزش کنید تا مزایای آن را تجربه کنید. زیره برای بیشتر افرادی که به دنبال رسیدن به وزن سالم و متعادل سازی قندخون خود هستند، بسیار ایمن است.
 

ترجمه و جمع آوری: واحد تحقیق و توسعه شرکت زعفران بهرامن